Meer weten over LibreOffice ?!

Open Source software?

Waarom opensourcesoftware en openstandaarden: kun je dat in één A4-tje uitleggen? Wij denken van wel! Hier is een eerste opzet in het Nederlands, and a first version in English.


Open source software (afgekort: OSS) heeft twee belangrijke kenmerken:

a De vrije beschikbaarheid van de broncode van de software.

b Een licentiemodel waarin het intellectueel eigendom en het (her-)gebruik van de software en bijbehorende broncode dusdanig is geregeld dat de licentienemer de broncode mag inzien, gebruiken, verbeteren, aanvullen en distribueren.

Deze vrijheid om de software aan te passen heeft ertoe geleid dat belanghebbenden gezamenlijk werken om de software te verbeteren of uit te breiden, zonder dat eigendomskwesties deze samenwerking in de weg zitten. Deze nieuwe vorm van samenwerking, waarbij personen uit verschillende organisatie, landen of op persoonlijke titel gezamenlijk de software verder ontwikkelen, wordt de open source ontwikkelmethode genoemd.

Er zijn enige duidelijke voordelen van open source software (OSS) ten opzichte van closed source software

  • De broncode van OSS is vrij beschikbaar. Daarom kan in principe iedereen het programma (laten) aanpassen aan de eigen wensen. Of de eigen aanpassingen aanbieden voor het publiek beschikbare product. Maar het betekent ook, dat alles wat een programma doet bekend is en dat er niet toevallig ook 'verborgen informatie' in een document wordt opgenomen.
  • OSS werkt veelal met open standaarden en biedt daarom meer garanties voor een vrije uitwisseling met andere applicaties en toekomstige bruikbaarheid van uw gegevens. Onafhankelijk van de leverancier van de software en de informatie. In de huidige praktijk proberen enkele grote softwarebedrijven u regelmatig eigen 'standaarden' en vernieuwingen op te dringen.
  • OSS wordt gedragen door een gemeenschap van gebruikers en programmeurs. Een programma is dan het resultaat van een open proces tussen mensen die er als gebruiker belang bij hebben. En niet het product van een bedrijf dat om commerciële redenen belang bij heeft bij het toevoegen of weglaten van functies. (NB De community achter het OpenOffice.org-project is één van de, zo niet dé grootste ter wereld.)
  • OSS is goedkoop of zelfs gratis.
  • De monopolie-positie van enkele grote softwarebedrijven, zorgt ervoor dat op de handelsbalans van veel landen enorme bedragen voor softwarelicenties drukken. Regionale ontwikkelingen (bijvoorbeeld van eigen softwarebedrijven in ontwikkelingslanden) worden gefrustreerd.

Een zeer overzichtelijk en lezenswaardig rapport, is geschreven door de Politie Amsterdam-Amstelland. Die maakten een verkennend onderzoek naar de status van open source software, bij de overheid, instellingen en bedrijfsleven. Dit omdat ze het gevoel hadden aan de leverancier gebonden te zijn en erg veel geld te betalen voor de geboden functionaliteit....
Het stuk gaat over de voor- en nadelen, het ontstaan van, de redenen voor, de voor- en nadelen van, programma's voor server-side en desktop... talloze verwijzingen.

De opmars van 'open source-software'

Al jarenlang voordelen
Bij veel bedrijven en toepassingen wordt al jarenlang gebruik gemaakt van open source-software. De meest bekende zijn Linux, Apache en MySQL. Deze open source-programma's bieden een volwaardige oplossing voor servertoepassingen, vaak met grote voordelen ten opzichte van closed source-software.

Opmars op de desktop
Aanvankelijk was open source vooral te vinden op servers. Maar vanaf ongeveer 2004 is open source software ook op de desktop aan een opmars begonnen. Met voor de gebruikers dezelfde voordelen op gebied van betrouwbaarheid, prijs, uitwisselbaarheid, en functionaliteit in het verschiet.

Linux wint terrein als besturingssysteem op de desktop en als zeer volwaardig alternatief voor gesloten office-pakketten is er OpenOffice.org.

De Nederlandse overheid

In november 2002 heeft de Tweede Kamer, tijdens de begrotingsbehandeling van EZ 2003, bijna unaniem de motie van Kees Vendrik aangenomen, over de beperkte mededinging op de softwaremarkt. Daarin staat dat de kamer de regering verzoekt:

  • zich maximaal in te zetten om hier verbetering in aan te brengen;
  • ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet;
  • actief de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren.

    De toenmalige en latere staatssecretarissen hebben de motie onderschreven. Toch is voor de uitvoering nog veel extra aandacht nodig. Een motie schrijven en daarop stemmen, is – hoe belangrijk vaak ook – toch wat anders dan de automatisering van bedrijfsprocessen aanpassen...Toch gaat, ondanks de aandacht die dat vraagt, de invoering van open source software stap voor stap door.